Een nieuw tijdperk voor duurzaamheid in de VS

Jarenlang werd gezegd dat de VS achterop hinkte in, of vaak zelfs obstakels opwierp voor het wereldwijde streven naar duurzaamheid. Aangezien de VS momenteel de op een na grootste uitstoter van broeikasgassen is, is de bijdrage van het land aan een wereldwijde vermindering van de CO₂-uitstoot van essentieel belang. Maar kan de nieuwe Inflation Reduction Act van president Biden komaf maken met die ongemakkelijke waarheid?

Inflatie in naam, duurzaam in aard

De naam van de Inflation Reduction Act (IRA) verwijst misschien naar de bedoeling om de inflatiedruk aan banden te leggen die een gevolg is van het fiscale en monetaire beleid dat werd gevoerd om de pandemie aan te pakken, de voorraadtekorten en de Russische inval in Oekraïne, maar in wezen is tussen de regels ook duidelijk te lezen dat er een duurzaamheidsagenda in de wet schuilt. Wij trekken al lang parallellen tussen een duurzame economie en economische weerbaarheid, en het doet ons plezier dat de invloedrijkste overheid van de wereld met één enkel pakket zowel de economische zekerheid als de klimaatproblematiek probeert aan te pakken.

De belangrijkste focus ligt onder meer op een vermindering van de kosten voor medicijnen, gezondheidszorg en energie, en de bedoeling om "een economie op te bouwen die werkt voor de werkende gezinnen". Interessant is dat de wet onder meer 400 miljard dollar aan financiering voor groene activiteiten omvat, evenals steun voor Amerikaanse huiseigenaren om te investeren in een verbetering van hun elektrische installaties en de isolatie van hun woning, specifieke bepalingen rond belastingvrije leningen voor elektrische voertuigen (EV's) en duidelijke regelgeving voor de sector van de hernieuwbare energie.¹ In een verklaring noemde het Witte Huis de Inflation Reduction Act "de verregaandste actie om de klimaatcrisis aan te pakken in de geschiedenis van Amerika" en werd duidelijk gemaakt dat de VS zich achter het klimaatakkoord van Parijs schaart.

Wat betekent de IRA voor de mondiale klimaatagenda?

De houding van de VS beïnvloedt alles. Het is de grootste economie en de op een na grootste uitstoter van broeikasgassen in de wereld, na China, goed voor bijna 13% van de wereldwijde uitstoot, en zelfs per hoofd van de bevolking behoort het land tot de grootste uitstoters.² Kan de IRA, in deze tijd waarin de klimaatverandering nijpender is dan ooit, de Amerikaanse uitstoot duurzaam terugdringen en de wereldwijde uitstoot in de goede richting helpen te duwen?

Het gebruik van hernieuwbare energie is essentieel om de klimaatdoelstellingen te halen. Volgens sommige rapporten moet de groei van de hernieuwbare energiebronnen wereldwijd zelfs verdubbelen om de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs te halen.³ Momenteel zijn hernieuwbare energiebronnen de goedkoopste vormen van energie in landen die twee derde van de wereldbevolking en 75% van het mondiale bbp uitmaken.⁴ Desondanks maken hernieuwbare energiebronnen amper 12% van het totale energieverbruik uit en 20% van de elektriciteit die in de VS wordt opgewekt.⁵ Er wordt verwacht dat de wet schone energie in de VS zal stimuleren door de financiering van infrastructuur en door federale belastingverlagingen om de productie van wind- en zonne-energie, schone waterstof en emissievrije kernenergie op te drijven.

Het is indrukwekkend dat nieuw gebouwde wind- en zonne-energie op het land voor 58% van de wereldbevolking goedkoper is dan afgeschreven kolen- en gascentrales.⁴ En als het positieve effect van schone energie nog niet volstaat, dan zal de verbeterde capaciteit aan hernieuwbare energiebronnen ook de energiekosten fors doen dalen, wat dan weer goed is voor de inflatie. Kortom, een win-win voor zowel de portemonnee van de mensen als de klimaatdoelstellingen.

Wat betekent de IRA voor de economie?

Energie is de motor achter het bbp, de basis waarop alle productieve economieën steunen. Eén enkel vat olie bevat zes gigajoule aan energie, dat is voldoende om het gemiddelde Amerikaanse huisgezin bijna twee maanden lang van elektriciteit te voorzien.⁶ De recente gebeurtenissen bewijzen echter dat de traditionele energiemethodes in de ontwikkelde wereld gewoonweg niet langer houdbaar zijn. Uiteenlopende geopolitieke regimes hebben de gemondialiseerde energiemarkten volledig onderuitgehaald en de klimaatcrisis is ernstiger dan ooit. Daardoor zal het cruciaal zijn om strategisch belangrijke sectoren weer naar eigen land te halen en te herdefiniëren, als we tot een energieonafhankelijke en duurzame economie willen komen.

Het is al meer dan hoog tijd voor de volgende investeringscyclus, en daarom denken wij dat de IRA het begin inluidt van het einde van de fossiele brandstoffen in de grootste economie van de wereld. De huidige periode van hogere inflatie stimuleert ondernemingen financieel om te investeren in productiviteit, alternatieven en efficiëntie. Het oude model van grondstoffenarbitrage en wereldwijde leveringsketens moet op natuurlijke wijze baan ruimen voor een nieuw economisch model dat steunt op schone, lokaal gewonnen energie en efficiëntere infrastructuur. Dat zou nieuwe jobs moeten opleveren, de economische zekerheid moeten verbeteren en de groei moeten stimuleren. Belangrijk is dat de IRA die omslag in de VS mogelijk maakt. Zoals Joe Biden duidelijk heeft gemaakt: "Wie klimaat zegt, zegt jobs."

Wij vinden het duidelijk dat de IRA de inflatie maar kan normaliseren als de economie duurzamer wordt. Naar onze mening leggen beide aspecten van de IRA, klimaat en groei, voor de komende tien jaar een vruchtbare bodem voor actieve beleggers.

De herindustrialisering van de VS

Het transport, de bouw en de industrie zijn na elektriciteit en verwarming de drie grootste uitstoters van broeikasgassen in de VS en dat schept gigantische mogelijkheden voor de transitie naar schone energie (figuur 1). Naast de voor de hand liggende domeinen zoals hernieuwbare-energieopwekking, batterijen en de elektrificatie van het transport moeten technologieën zoals het internet der dingen, datacenters, communicatie, fabrieksautomatisering, digitalisering en software, en halfgeleiders een belangrijke rol opnemen in de 'groene' herindustrialisering van de VS.

Wij vinden halfgeleiders bijzonder interessant, omdat ze naarmate de technologische evolutie verdergaat in steeds diversere eindmarkten worden gebruikt. Ooit werden halfgeleiders beschouwd als producten waarvoor de eindmarkt beperkt was tot computers, maar inmiddels worden ze in tal van sectoren ingezet om een breed scala van producten en toepassingen te digitaliseren. In het licht daarvan zou je halfgeleiders zelfs eerder als een industrieel product dan als technologie kunnen beschouwen. Maar hoe dan ook, het is duidelijk dat de grens tussen technologie en industrie steeds vager wordt. Wij verwachten dat de volgende investeringscyclus een vergelijkbare vorm zal aannemen en dat de technologie van vandaag de nieuwe basis wordt van de groene industriële revolutie.

De toeleveringsketens hervormen, stimuleert de groei

Batterijen zijn noodzakelijk om het aandeel van hernieuwbare energie en de elektrificatie in de gehele economie daadwerkelijk te kunnen opdrijven. Momenteel domineert China de batterij-industrie: in 2021 produceerde het bijna 80% van alle batterijen in de wereld.⁷ De wereld is vooral afhankelijk van China voor zijn kathodes, die essentieel zijn voor lithium-ionbatterijen en zo'n 50% van de totale kostprijs van een batterijcel uitmaken.⁸ Om de binnenlandse productie van EV's te stimuleren en minder afhankelijk te worden van China, wil de IRA de autosector grote belastingvoordelen bieden als de toeleveringsketen voor EV's volledig in landen zit die een vrijhandelsovereenkomst met de VS hebben. Dat betekent dat een koper van een EV geen belastingkrediet krijgt als de auto in kwestie materialen bevat uit China, dat zo'n overeenkomst niet heeft.

Buiten China beschikt Quebec in Canada over alle materialen en intellectuele knowhow die nodig zijn om batterijen te produceren. Het beschikt over vele van de essentiële onderdelen van lithium-ionbatterijen (nikkel, kobalt, lithium en grafiet) en dankzij zijn actieve universitaire onderzoek en zijn sterke wettelijke kader is het land aan het uitgroeien tot de Silicon Valley voor batterijen. Momenteel voorziet het in slechts 10% van de Amerikaanse vraag naar batterijen.⁹ Wij geloven dat de fiscale stimuli van de IRA tot een boeiende groei zullen leiden door de schone ontwikkeling van de batterijtechnologie, en dat Canada daarbij de hoeksteen zal worden van de Noord-Amerikaanse batterijproductie.

Twee vliegen in één klap

Crisissen zijn vaak een katalysator voor innovatie, en dat lijkt ons nu het geval in de VS. De IRA pakt twee problemen aan met één oplossing, doordat de economie zowel duurzamer als weerbaarder wil maken. Daarmee is deze wet niet alleen de meest ambitieuze klimaatwetgeving die de VS ooit heeft goedgekeurd, ze stimuleert bovendien ook de investeringen en de groei van de Amerikaanse economie. Dat sluit aan bij onze langetermijnvisie, waar we het al vaak hebben gehad, waarin we de focus leggen op energieonafhankelijkheid, economische weerbaarheid en een herschikking van de toeleveringsketens om de wereldeconomie duurzaam te maken.

De VS staat volgens ons op de drempel van een periode van aanzienlijke waardecreatie, gecombineerd met een groene industriële revolutie en verregaande technologische omwentelingen in tal van sectoren. In combinatie met de relatieve economische sterkte van de VS zou dat beleggers een mooie kans kunnen bieden.

Monetair beleid is het beleid van de centrale bank dat erop gericht is de inflatie en de groei van een economie te beïnvloeden. Dat houdt onder meer in dat de rentevoeten en de geldtoevoer onder controle worden gehouden.

Energiebedrijven kunnen heel gevoelig zijn voor schommelingen in de energieprijzen en in de vraag naar en het aanbod van brandstoffen, natuurbehoud, het succes van exploratieprojecten en fiscale en andere reglementering.

Bij duurzaam of ESG-beleggen (beleggen met oog voor milieu, maatschappij en governance) worden factoren in overweging genomen die verder reiken dan de gebruikelijke financiële analyse. Dat kan ertoe leiden dat er minder mogelijkheden tot beleggen zijn en dat de prestaties en blootstellingen verschillen van de bredere markt en zich mogelijk meer concentreren in bepaalde sectoren.