De biofarmacie zorgt voor groei blockbusters

Als we de rendementen van biotechaandelen van de afgelopen twee jaar bekijken, zouden we tot de conclusie kunnen komen dat de groei van de sector is gestagneerd, of helemaal tot een einde is gekomen. Na de piek in februari 2021 is een brede index van small- en midkap biotechbedrijven – de belangrijkste aanjagers van innovatie in de sector – met bijna 60% gedaald. (Ter vergelijking, de S&P 500 steeg in dezelfde periode met 8,5%.)¹

Maar als we verder kijken dan alleen het marktrendement zien we een heel ander verhaal. De omzet van zogeheten 'blockbuster' geneesmiddelen (dat zijn medicijnen met een jaaromzet van USD 1 miljard of meer) lag afgelopen jaar rond de USD 460 miljard, 12% hoger dan het jaar ervoor. Nog maar vijf jaar geleden lag de omzet van deze geneesmiddelen op de helft hiervan. Ook het aantal blockbustergeneesmiddelen is in snel tempo toegenomen. In 2022 waren er bijna 120 blockbusters op de markt. In 2000 waren dit er slechts twee.²

De daling van de biotechmarkt heeft veel oorzaken, waaronder waarderingen die tijdens de coronapandemie te veel zijn opgelopen en regelgevende onzekerheid gedurende een periode van wisselingen binnen het leidinggevend kader van de Food and Drug Administration (FDA). Meer recent had de sector ook last van de oplopende rente. Maar ondertussen wint de innovatie van de sector steeds meer aan momentum – en naar verwachting kunnen we hier binnenkort de vruchten van plukken. Dit jaar alleen al zijn er meer dan 75 nieuwe geneesmiddelen in afwachting van goedkeuring door de FDA, wat kan resulteren in een recordaantal aan nieuwe medicijnen op de markt komend jaar. (Het record staat op dit moment op 59 in 2018.³) Daarnaast zouden veel van de behandelmethodes die nu worden beoordeeld medische doorbraken kunnen zijn die gaan zorgen voor een nieuwe zorgstandaard – en het startsein kunnen geven voor een productcyclus van tien jaar.

Neem bijvoorbeeld NASH, ofwel niet-alcoholische leververvetting. Hoewel meer dan 10 miljoen mensen in de VS lijden aan NASH, is er op dit moment geen goedgekeurde behandeling voor deze aandoening beschikbaar, terwijl NASH wel in snel tempo een van de belangrijkste veroorzakers aan het worden is van leverfalen. Hierin kan op korte termijn echter wel eens verandering komen: één geneesmiddel staat op de planning om de komende maanden door de FDA te worden beoordeeld, en twee andere behandelmethodes hebben inmiddels indrukwekkende resultaten opgeleverd tijdens klinische onderzoeken, waaronder het vermogen om fibrose (de vorming van littekenweefsel) te verbeteren en NASH bij een aanzienlijk percentage van de patiënten te genezen.

Dit soort medische vooruitgang zullen we steeds vaker zien, van zeldzame ziekten die een paar duizend patiënten treffen tot aandoeningen waaraan miljoenen mensen lijden. De omzet van coronagerelateerde producten bedroeg in 2022 bijvoorbeeld USD 90 miljard, voor een ziekte die drie jaar geleden nog niet eens bestond.⁴ En hoewel we in dit geval verwachten dat deze omzet in 2023 weer zal afnemen, zullen andere eindmarkten – obesitas, diabetes, hemofilie, kanker, Alzheimer, om er maar een aantal te noemen – een nog grotere omzetgroei laten zien. Vorig jaar zorgde bijvoorbeeld een behandeling voor obesitas in vergevorderde klinische onderzoeken voor een gewichtsverlies van meer dan 20%, een niveau dat voorheen alleen mogelijk was met een bariatrische operatie. En in januari heeft de FDA Leqembi goedgekeurd voor Alzheimer, het eerste geneesmiddel waarvan duidelijk bewijs is geleverd dat het de snelheid van cognitieve achteruitgang in een vroege stadium van de ziekte kan vertragen.

Voor grote farmaceuten wordt het steeds belangrijker om gaten in hun inkomsten te dichten. De komende vijf jaar verlopen de patenten van geneesmiddelen die goed zijn voor meer dan USD 160 miljard aan omzet en deze producten gaan concurrentie krijgen van generieke geneesmiddelen en biosimilars.⁵ Tegelijkertijd kan de Amerikaanse federale overheid vanaf 2026 als gevolg van de introductie van de Inflation Reduction Act in 2022 over de prijzen van specifieke geneesmiddelen gaan onderhandelen. Hoewel we nog niet weten wat de impact gaat zijn van deze en andere voorschriften, heeft een aantal geneesmiddelenfabrikanten al waarschuwingen afgegeven over de negative impact hiervan op bepaalde onderzoeksinitiatieven en/of de omzet van bepaalde geneesmiddelen.

Wij zijn optimistisch en verwachten dat de sector in staat zal zijn zowel het verlies aan exclusiviteit als regelgevende wijzigingen te verwerken (naar verwachting zal de omzet van voorgeschreven medicijnen in 2028 wereldwijd rond USD 1,6 biljoen liggen, 40% hoger dan in 2022⁶). Maar veel grote farmaceutische bedrijven zullen wel meer moeten ondernemen voor hun bedrijfsontwikkeling om deze groei te kunnen volhouden, bijvoorbeeld door fusies en overnames. De uitdagingen die eraan komen onderstrepen het belang om die bedrijven te vinden die het meeste risico lopen – en de bedrijven die goed gepositioneerd zijn om hiervan te profiteren. Zoals we vorig jaar hebben vastgesteld hebben grote farmaceuten naar schatting zo'n USD 500 miljard op de plank liggen om hun productpijplijn aan te vullen.⁷ Wij denken dat de combinatie in de biotechsector van lage waarderingen en de toenemende innovatiekracht zorgt voor opwaarts potentieel: bij transacties die de afgelopen maanden zijn aangekondigd was vaak sprake van aanzienlijke premies, van wel 100% of meer. Hoe meer innovatieve nieuwe geneesmiddelen worden ontwikkeld voor grote ziektebeelden waar nu nog geen medicijn voor is, hoe meer blockbuster-transacties dit zal opleveren.

Belangrijke informatie

De gezondheidszorg heeft wereldwijd te maken met verschillen in overheidsvoorschriften en vergoedingen, naast verschillen in goedkeuring van de autoriteiten voor producten en diensten die een aanzienlijk effect kunnen hebben op de prijs en de beschikbaarheid, en kan sterk nadelig beïnvloed worden door snelle veroudering en aflopende patenten.