Ama Seery, analist bij het wereldwijde Sustainable and Responsible Investment (SRI) Team onder leiding van Hamish Chamberlayne, onderzoekt de explosieve vraag naar kobalt, dat wordt gebruikt in batterijen van mobiele toestellen, en de vele risico’s die daaraan verbonden zijn.
Als u een mobiel toestel hebt, dan bevat dat hoogstwaarschijnlijk een batterij die kobalt bevat. Naarmate we de overgang maken naar een koolstofarme economie, zal de vraag naar batterijen vermoedelijk groeien, omdat die in steeds meer toepassingen worden gebruikt, van grootschalige elektriciteitsopslag tot elektrische voertuigen. Volgens statista.com zal de wereldwijde vraag naar kobalt voor batterijen tegen 2025 117.000 ton per jaar bedragen, dat is een stijging van bijna 210% tegenover 2017. Dat kan in de toekomst uiteraard veranderen, maar momenteel is kobalt een belangrijke component voor de moderne economie. Er zijn echter verscheidene risico’s verbonden aan het aanbod.
Door een geografisch toeval bevindt de grootste kobaltreserve zich in de Democratische Republiek Congo. Het land wordt al sinds het midden van de jaren 90 onophoudelijk geteisterd door geweld en conflicten, waardoor de mensenrechtensituatie er erbarmelijk is. Al te vaak wordt vastgesteld dat er kinderen in en rond kobaltmijnen werken om het mineraal handmatig te ontginnen (ook wel ambachtelijke mijnbouw genoemd). Niet alleen kunnen die kinderen op die manier niet naar school, hun gezondheid wordt ook in gevaar gebracht doordat ze worden blootgesteld aan stof en hoge kobaltgehaltes in hun bloed, wat bij grote doses schadelijk kan zijn voor de gezondheid.
Omdat technologische innovatie belangrijk is om tot ecologische en sociale duurzaamheid te komen, hebben veel bedrijven waarin wij beleggen een directe of indirecte blootstelling aan kobalt in hun toeleveringsketen. Daarom hebben wij kobalt aangemerkt als belangrijk risico voor onze strategie en een domein voor engagement.
Risicobeheer via engagement
Conform de aanbevelingen van de beginselen voor verantwoord beleggen van de VN (de zogeheten PRI) willen wij het risico aanpakken door met ondernemingen die kobalt in hun toeleveringsketen hebben, in dialoog te gaan. Wij hebben de OESO-richtsnoeren voor passende zorgvuldigheid voor verantwoorde toeleveringsketens van mineralen uit conflict- en hoogrisicogebieden gebruikt als uitgangspunt voor ons engagement. In dat document wordt een gedetailleerd vijfstappenkader beschreven om de zorgvuldigheid ('due diligence') in een toeleveringsketen voor minerale grondstoffen te verzekeren.
- Sterke bedrijfsbeheersystemen ontplooien
- Risico in de toeleveringsketen identificeren en beoordelen
- Een strategie uitwerken en implementeren om een antwoord te bieden op welbepaalde risico’s
- Een onafhankelijke audit door derden van het zorgvuldige beheer van de toeleveringsketen uitvoeren op welbepaalde punten in de toeleveringsketen
- Rapporteren over het zorgvuldige beheer van de toeleveringsketen
We hebben ook contact gehad met een liefdadigheidsmedewerker uit Congo om inzicht te krijgen in de uitdagingen waar we voor staan om die vijf stappen te implementeren. De bekommernissen draaiden om de kwaliteit van de controles, met name dat kinderen worden weggehaald van de sites zodra er een controleur aankomt. Het voornaamste probleem echter was het gebrek aan alternatief voor de kinderen die in de mijnen werken. Hoewel kinderen jonger dan 18 jaar wettelijk gezien niet in de mijnen mogen werken, wordt die wet om allerlei economische en sociale redenen vaak met voeten getreden. Het advies luidde ondernemingen te laten samenwerken met liefdadigheidsinstellingen die kinderopvang en onderwijs organiseren, en de gezinnen de middelen te verstrekken om hun kinderen daar zonder financiële gevolgen naartoe te kunnen sturen.
Praktijkvoorbeeld: Microsoft
De productiviteits- en bedrijfssoftware en het koolstofneutrale cloudplatform van Microsoft worden op veel verschillende manieren gebruikt ten bate van het milieu en de maatschappij. Rekenkracht ligt aan de basis van elke technologische innovatie en Microsoft heeft als missie elke persoon en elke organisatie te helpen om meer te bereiken. Samen met zijn partners heeft Microsoft oplossingen ontwikkeld voor het onderwijs, de gezondheidszorg, watervoorzieningen, gebouwen, infrastructuur en transport, met de bedoeling de maatschappij essentiële diensten te verstrekken en steden duurzaam te helpen moderniseren met een minimale impact op het milieu.
Microsoft maakt al lang deel uit van onze MVB-strategie en heeft als een van de grootste technologiebedrijven in de wereld een wezenlijke invloed op de vraag naar kobalt. Toen we dat thema voor het eerst ter sprake brachten bij Microsoft, bleek het bedrijf het kobalt in zijn toeleveringsketen niet te kunnen traceren tot aan de mijnen waar het gedolven werd. Daardoor konden wij het vijfstappenkader voor kobalt niet toepassen.
Actief engagement levert resultaten op
Eind 2018 hebben we vergaderd met de senior director Responsible Sourcing and Certifications van Microsoft om de veranderingen te bespreken die Microsoft had doorgevoerd in zijn toeleveringsketen evenals de publicatie van een nieuw rapport, 'Devices Sustainability at Microsoft for 2018'. Wij waren verheugd te zien dat Microsoft inspanningen heeft geleverd om de toeleveringsketen van het bedrijf voor kobalt transparanter te maken door de traceerbaarheid en het zorgvuldige beheer van de toeleveringsketen te verbeteren in overeenstemming met de richtsnoeren van de OESO.
Daarnaast steunt Microsoft Pact, een niet-gouvernementele organisatie (ngo) die ondernemingen helpt om iets te doen aan kinderarbeid in de toeleveringsketen voor mineralen. Door gezinnen en onderwijsdiensten financieel te ondersteunen, is het aantal kinderen dat in de Congolese regio's Manono en Kolwezi in een mijn werkt, met 77-97% teruggedrongen. Dit programma heeft internationale erkenning gekregen. De manier waarop Microsoft met kobalt omgaat, is nog altijd aan het evolueren, en wij blijven in dialoog met de onderneming over haar vorderingen.
Belangrijk is dat de maatregelen van Microsoft ook zakelijk zinvol zijn. Door zijn verantwoordelijkheid te nemen om de normen verder in zijn toeleveringsketen te verbeteren, verkleint het bedrijf het risico van leveringstekorten en merkschade. Het bedrijf loopt ook vooruit op de regelgeving. Er bestaat momenteel nog geen bindende regelgeving omtrent kobalt, maar gezien de ontwikkelingen van de wetgeving rond conflictmineralen, zullen beleidsmakers daar vermoedelijk wel snel werk maken, zeker in de Europese Unie.
Vanuit beleggingsoogpunt denken wij dat ondernemingen die inzien dat ze een brede fiduciaire plicht hebben tegenover alle stakeholders, op lange termijn betere beleggingen zullen blijken.
